Bugün sizlerle iklim değişikliğinin etkileri üzerine yapılmış bir çalışmayı irdeleyeceğiz.

İklim Değişikliği Nedir?

İklim değişikliği, atmosferdeki sera gazlarının artışıyla birlikte dünyanın ortalama sıcaklıklarının yükselmesi ve hava düzenlerinin değişmesi anlamına gelir. İnsan faaliyetleri, özellikle fosil yakıtların yakılması, ormansızlaşma ve endüstriyel faaliyetler, bu süreci hızlandırmaktadır. Yanlış enerji politikaları, doğaya verilen zarar ve yetersiz çevre koruma önlemleri, iklim krizinin başlıca nedenleridir. Bu durum, sadece ekosistemleri değil, insan sağlığını ve yaşam kalitesini de olumsuz etkilemektedir. İklim değişikliğiyle mücadelede daha sürdürülebilir ve sorumlu adımlar atılmalıdır.

İklim Değişikliği ve Beyin Sağlığı

İklim değişikliği, hava koşulları ve olumsuz hava olaylarının etkileri, beyin hastalığı olan kişilerin sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu konuda Londra Üniversitesi Akademisi / University College London (UCL) öncülüğündeki bir araştırma ekibi uyarıda bulunuyor.

Londra Üniversitesi Akademisi tarafından yayınlanan The Lancet Neurology dergisinde yer alan bir makalede, iklim değişikliğinin nörolojik koşullara etkisini anlamak için acil bir ihtiyaç olduğu vurgulanıyor. Ve bunun, toplum sağlığını korumak ve kötüleşen eşitsizlikleri önlemek amacıyla yapılması gerektiğinin altı çiziliyor.

1968 ile 2023 yılları arasında dünya genelinde yayınlanan 332 makalenin incelenmesi sonucunda, UCL Queen Square Nöroloji Enstitüsü’nden Profesör Sanjay Sisodiya liderliğindeki araştırmacılar, iklim değişikliğinin nörolojik hastalıklar üzerindeki potansiyel etkilerinin büyüklüğünün önemli olacağını belirtiyorlar.

Araştırmacılar, Global Disease Yükü 2016 çalışmasına dayanarak seçilen 19 farklı sinir sistemi koşulunu inceledi. Bu koşullar arasında inme, migren, Alzheimer, menenjit, epilepsi ve multipl skleroz yer alıyor. Araştırmada ayrıca, iklim değişikliğinin anksiyete, depresyon ve şizofreni gibi ciddi ancak yaygın psikiyatrik bozukluklar üzerindeki etkisi de analiz edilmiş.

Araştırmacılar şu ifadelere yer vermişler:

Kötü uyku, birçok beyin koşulunu kötüleştirebilir.

“İklimin bazı beyin koşulları üzerinde etkisi olduğuna dair açık kanıtlar var, özellikle inme ve sinir sistemi enfeksiyonları üzerinde. Beyin hastalıklarını etkileyen iklim değişkenleri arasında hem düşük hem de yüksek sıcaklıkların aşırı uçları ve gün boyunca daha büyük sıcaklık değişiklikleri yer alıyor. Özellikle bu ölçümler mevsimsel olarak alışılmadık olduğunda etkili oluyor. Gece sıcaklıkları özellikle önemli olabilir, çünkü gece boyunca yüksek sıcaklıklar uyku düzenini bozabilir. Kötü uyku, birçok beyin koşulunu kötüleştirebilir.” diyor.

Araştırmacılar, daha yüksek ortam sıcaklıklarında veya sıcak hava dalgalarında inme sonucu hastaneye yatış, engellilik veya ölümde artış olduğunu bulmuşlar. Bu arada, demans hastalığı olan kişilerin, bilişsel bozuklukları nedeniyle sıcaklığın aşırı uçlarından (örneğin sıcakla ilişkili hastalık veya hipotermi) ve hava olaylarından (örneğin sel veya orman yangınları) zarar gördüğü belirtiliyor.

Büyük Sıcaklık Değişkenliği Demansla İlişkili Hastane Yatışlarını ve Ölümleri Artırabilir

Araştırmacılara göre iklim değişikliğinin oluşturduğu vücuttaki hassasiyetin zayıflık, çoklu hastalık ve psikotropik ilaç kullananlar da daha da artabileceğinin altını çiziyorlar. “Bu nedenle daha büyük sıcaklık değişkenliği, daha sıcak günler ve sıcak hava dalgaları, demansla ilişkili hastane yatışlarını ve ölümleri artırabilir.” diyorlar.

Ayrıca, birçok ruh sağlığı bozukluğunun insidansı, hastane yatışları ve ölüm riski artan ortam sıcaklığı, günlük sıcaklık dalgalanmaları veya aşırı sıcak ve soğuk sıcaklıklarla ilişkilidir. Araştırmacılar, olumsuz hava olaylarının şiddeti arttıkça ve küresel sıcaklıklar yükseldikçe, insanların daha önceki çalışmalarda belirgin olmayan beyin koşullarını etkileyebilecek daha kötü çevresel faktörlere maruz kaldığını belirtiyorlar. İklim değişikliğinin her geçen gün daha da belirginleştiği dikkate alındığında, araştırmaların sadece mevcut iklim değişikliği durumunu değil, aynı zamanda geleceği de göz önünde bulundurması gerektiği unutulmamalıdır.

Bizim mercek altına alığımız makalede, “endişe verici bir şekilde kötüleşen iklim koşulları karşısında hem bireyler hem de kuruluşların faydalı bilgi üretebilmek için esnek ve dinamik bir yapıda olmaları” öneriliyor. Bu konuda belki mevcut iklim değişikliklerinin sağlık üzerindeki etkileri ile ilgili az da olsa çalışma varken; ileriki yıllarda ortaya çıkabilecek daha da şiddetli iklim değişiklikleri ile ilgili çalışmaların olmaması gelecek nesillerin karşılaşabilecekleri sorunları tahmin etmeyi zorlaştırmaktadır.

İşte bu araştırma, iklim değişikliğinin beyin sağlığı üzerindeki etkilerini anlamamıza yardımcı olabilir ve gelecekteki önlemler için temel bilgiler sunabilir. 🌍🧠

Kaynak:

medicalxpress.com
Climate change and disorders of the nervous system. Prof Sanjay M Sisodiya, FRCP Medine I Gulcebi, MD, Francesco Fortunato, MD, James D Mills, PhD, Ethan Haynes, BSc, Prof Elvira Bramon, PhD et al. The Lancet Neurology VOLUME 23, ISSUE 6, P636-648, JUNE 2024

Facebook

Twitter