“Sporcu Gençlerde Depresyonun Gizli Sebebi: İnternet Bağımlılığı ve Sağlıksız Yaşam Tarzı”

🩺 Türkiye’de üniversiteli gençler arasında depresyon oranlarının artışı, sadece akademik stresle açıklanamayacak kadar karmaşık hale geldi. Frontiers in Psychiatry dergisinde yayımlanan ve Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi’nden Demet Öztürk Çelik ile Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Meryem Öztürk Haney tarafından yürütülen yeni bir araştırma, sporcu üniversite öğrencilerinde depresyon, internet bağımlılığı ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları arasındaki ilişkiyi ortaya koydu.

Araştırma, Türkiye’de üç devlet üniversitesinde 501 öğrenciyle gerçekleştirildi. Katılımcıların %61,3’ü erkekti ve yaş ortalaması 21,4’tü. Sonuçlar dikkat çekici: Öğrencilerin %76,4’ünde depresyon belirtisi saptandı. Bu oranın, genel üniversite gençliğinden de yüksek olması, sporcu öğrencilerin sanıldığı kadar “daha dayanıklı” olmadığını gösteriyor.

Ayrıca, öğrencilerin %34,4’ü internet bağımlılığı riski taşırken, %15,2’si patolojik düzeyde internet bağımlısı çıktı. Çalışmada “patolojik internet bağımlılığı”nın, depresyon riskini yaklaşık 13 kat artırdığı (OR: 12.74) tespit edildi. Yani ekran başında geçirilen uzun saatler, sporun getirdiği psikolojik dengeyi dahi bozabiliyor.

Sağlıklı yaşam davranışlarını ölçen HPLP-II ölçeğinde ise öğrenciler orta düzeyde puan aldı (130.4 ± 22.9). Özellikle “manevi gelişim” (spiritual growth) düzeyi düşük olan öğrencilerde depresyon riskinin belirgin biçimde arttığı görüldü (OR: 0.854). Araştırmacılar bu durumu şöyle yorumluyor:

“Hayatta anlam arayışı zayıflayan gençlerde depresyon belirtileri güçleniyor. Ruhsal gelişim, sadece dinî bir kavram değil; yaşam amacı ve aidiyet hissiyle doğrudan ilişkili bir psikolojik değişken.”

Araştırma ayrıca aileden ayrı yaşayan öğrencilerin depresyon oranının daha yüksek olduğunu (81,3%), aileyle birlikte yaşayanlarda ise bu oranın %72,5’e düştüğünü ortaya koydu. Bu bulgu, sosyal destek ağlarının öğrencilerin ruh sağlığında kritik rol oynadığını gösteriyor.

Araştırmanın yazarları, üniversitelerin sporcu gençlerin ruh sağlığını koruyacak danışmanlık ve destek programları oluşturması gerektiğini vurguluyor:

“Sporcular genellikle güçlü görünürler ama bu, onları psikolojik açıdan savunmasız olmaktan alıkoymaz. Üniversitelerde internet bağımlılığıyla mücadele, sağlıklı yaşam becerilerini geliştirme ve psikolojik danışmanlık hizmetleri bütüncül bir yaklaşımla ele alınmalıdır.”

🔍 Sonuç:

Araştırma, dijital bağımlılık ve yaşam tarzı bozukluklarının, fiziksel olarak aktif gençlerde bile ciddi depresyon riski doğurduğunu gösteriyor. Spor tek başına koruyucu değil; manevi gelişim, sosyal destek ve bilinçli teknoloji kullanımı olmadan ruh sağlığını korumak giderek zorlaşıyor.

📚 Kaynak:

Çelik DÖ, Haney MÖ. The relationship between depression, healthy lifestyle behaviors and internet addiction: a cross-sectional study of the athlete university students in Turkey. Front Psychiatry. 2023;14:1222931. doi:10.3389/fpsyt.2023.1222931

Facebook

Twitter