7 Ekim 2024 Pazartesi

Anestezi Takip Formları

Tıpta güvenirlik her zaman ilk önceliğimiz olmuştur. Elbette ki hem hastaların hem de biz sağlık çalışanlarının karşılıklı olarak güven ve uyum içinde çalışması kurduğumuz “ sağlık iletişimi köprüsünü” daha da sağlamlaştırmaktadır.

Bizler, alanlarda mesleğimizi icra ederken aynı zamanda yaptığımız her işlemi küçük büyük ayırt etmeksizin kayıt altına almak zorundayız. Çünkü “yazılı olmayan hiçbir şey yapılmamış kabul edilmektedir”. Bu amaçla hastanelerde bulunan her bölüm için belli onam, güvenlik kontrol listesi gibi yazılı formlar bulunmaktadır.

Peki, biz ameliyathane çalışanlarından anestezi bölümü olarak hangi formları doldurmak ile yükümlüyüz?

1. GÜVENLİ CERRAHİ KONTROL LİSTESİ

Atul Gawande adlı bir genel cerrahın, meydana gelen yanlış taraf ameliyatları, yanlış ilaç uygulamaları ve bunların sonucunda meydana gelen bazen geri dönüşleri olmayan hataları önlemek amacıyla, Dünya Sağlık Örgütü ile beraber sürdürdüğü çalışmalar sonucunda “ Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi “ oluşturmuşlardır. Pilotların uçuşa hazırlık sırasında kullanmış oldukları kontrol listesinden ilham alarak hazırlamış oldukları kontrol listesinde; sterilizasyon, ekipman kontrolü, ameliyat bölge işaretlenmesi vb. önemli konuların yer alması, zamanla yapılan hatalarda azalma meydana getirdiği gözlemlenmiştir.

Şu an Cerrahi Güvenlik Kontrol Listesi dünyanın her yerinde farklı versiyonlar ile kullanılmaktadır. Türkiye’ de ise üst kısımda gördüğünüz hali ile Sağlık Bakanlığı tarafınca hem devlet hem de özel hastanelerde kullanımı gerçekleşmektedir.

Biz anestezistler olarak ta 2. ve 3. kısımda yer alan bölümleri doldurmak ve imzalamak ile yükümlüyüz.

2. ANESTEZİ TAKİP FORMU

Hastayı ameliyathaneye alıp, uygulanan anestezi şekline göre monitörizasyon edip gerekli olan

anestezik ilaçları yaptıktan ve hastayı tamamen güvenli ve stabil şekilde kontrol altına aldıktan sonra, doldurmamız gereken bir diğer formumuz da; anestezi takip formudur.

Adından da anlaşılacağı üzere hastaya bütün operasyon boyunca uygulanan ilaçlar, anestezi şekli, vital bulgular, saturasyon düzeyi, cerrahi operasyon pozisyonu, yapılan ameliyatın adı, varsa eğer hasta hakkında ek notlar ( sonda, dren varlığı, kan şekeri ölçümü gibi parametreler uygulandı ise, notlar kısmına saati, miktarı.) bu forma yazılır. Ayrıca ameliyat ve anestezi başlangıç – bitiş süreleride eklenmeli ve bitiş saati yazılarak operasyon sonunda dosya kapatılmalıdır.

Tahmin edersiniz ki önce anestezi saati ile başlanır ve yine dosyayı kapatırken en son anestezi saati işaretlenir.

3. PREOPERATİF ANESTEZİ DEĞERLENDİRME FORMU

Bu form ise hastaya sözlü olarak operasyon öncesi okunur ve alınan cevaplar yazılı olarak kayıt edilir. Hastaya; alışkanlıkları ( sigara, alkol vb. ), geçirmiş olduğu veya hala devam eden hastalık varlığı, ilaç kullanım öyküsü, vücut sistemleri hakkında daha önceden yaşamış olduğu veya hala devam eden bir sağlık problemi var mı ? Örneğin daha önce bir kalp krizi hikayesi var ise kalp ve damar sistemi tahlilleri sorgulanır. Aynı zamanda hastanın ailesel hastalık öyküsü hakkında da bilgi alınır.

4. POSTOPERATİF HASTA GÖZLEM VE TAKİP FORMU

Operasyonu bitmiş olan hastaları gözetim altında tutmak ve yakın takip amacı ile anestezi bölümü olarak hastaları postoperatif ( ameliyat sonrası ) bakım odalarında hastanın vital fonksiyonlarının durumuna göre bir süre hastaları bu bakım yerlerinde bekletiriz. Örneğin hastaya oksijen desteği gerekliyse tam donanımlı ekipmanlara sahip olan bu odalarda hastalara ihtiyacı olan oksijen desteği verilir. Hastanın hayati fonksiyonları yönünden tamamen kendine geldiğini gördükten sonra, kat hemşiresi ve yardımcı personel aranarak hasta anestezi bölümü tarafından teslim edilir. Teslim sırasında; hastayı almak için gelen kat hemşiresine, uygulanmış olan ilaçlar, tedaviler sözlü olarak açıklanır ve hasta teslimi gerçekleştirilir.

5. ANESTEZİ GÜVENLİK KONTROL LİSTESİ

Güvenlik kontrol listesinin bu sefer tamamen anesteziye ait olan bu formda; ASA,mallampati skoru, gerekli ekipman,ilaç varlığı, aspriasyon riski, allerji durumu, ilaç kullanım öyküsü gibi önemli sorulara yer verilmektedir.

Bildiğiniz üzere ASA değerlendirmesini yaparken ; hastaların yaşı, ek hastalık ve ilaç kullanım öyküsü bizler için belirleyici öncüller arasında yer almaktadır. Bu bilgilere ise preoperatif değerlendirme formundan kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Bir diğer konumuz olan mallampati skorunu belirlemek için ise ; hastayı oturur pozisyona alıp ağzını açabildiği kadar açmasını rica ederiz ve o sırada görülen ağız içi yapılarına göre mallampati skorunu yazarız. Bahsettiğimiz ASA ve Mallampati skorları bizlere entübasyon zorluğu hakkında yol gösterici olacaklarından dikkatli bir şekilde bu kontrolleri yapmalıyız.

6. NARKOTİK İLAÇ İSTEM

Narkotik ilaçlar kilitli dolaplarda saklanır ve bu ilaçların sorumluları; anestezi teknisyen / teknikerleridir. Örneğin; fentanyl, dormicum, morfin, ultiva vb. ilaçlar bu gruba dahil olup aynı zamanda da yüksek riskli ilaçlar sınıfında yer alırlar. Narkotik ilaçları, her kullanım sonrasında

narkotik ilaç formuna yazıp, gün sonunda istekte bulunmak ve teslim almak yine anestezi tekniker / teknisyenlerin görevidir. Bu ilaçların takibi, sayımı ve kullanımı anestezi bölümüne aittir. Bu nedenle dikkatli olunması hem hasta hemde bizlerin güvenliği açısından büyük bir öneme sahiptir.

Kaynak:

T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite Standartları, SKS Hastane (Sürüm 6.0), Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite, Akreditasyon ve Çalışan Hakları Dairesi Başkanlığı, 1. Baskı: Ankara, Haziran 2020, ISBN: 978-975-590-766-6, s:245-252

Kepekçi. AB. A’Dan Z’Ye Anesteziyoloji 2. Baskısı: Nobel Tıp Kitabevleri: İstanbul; 2018. 219-26 p.

Haynes, A. B., Weiser, T. G., Berry, W. R., Lipsitz, S. R., Breizat, A. H. S., Dellinger, E. P.,… & Gawande, A. A. (2009). A surgical safety checklist to reduce morbidity and mortality in a global population. New England journal of medicine, 360(5), 491-499.

Benzer Yazılar
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Bildir
guest

1 Yorum
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments
Sultan Eslek

Bu kadar önemli bir konuya değinilmiş olmak biz anestezi teknikerleri için çok yarar sağlayacaktır. Açıkçası benim için çok faydalı oldu. Bu tarz bilgilerin devamının gelmesini çok istiyorum. Emeğinize sağlık :))

Doç. Dr. Ali Bestami Kepekçi