Anneyle Deri Teması Yenidoğanın Hayata Tutunmasını Kolaylaştırıyor

Yenidoğanlarda “Deriden Deriye” Temasın Norm Bakımına Alınması İçin Güçlü Kanıtlar

Yenidoğanların doğumdan hemen sonra annelerinin çıplak göğsüne yerleştirilerek “deriden deriye” (skin-to-skin) temas sağlanmasının, bebeklerin hayata uyum sürecinde önemli faydalar sunduğuna dair kapsamlı veriler elde edildi. Araştırmacılar, bu uygulamanın dünya çapında standart bakım haline gelmesi gerektiğini vurguluyor.

Bulgular ne diyor?

Yeni güncellenen bir sistematik derleme ve meta-analiz, Cochrane veritabanında yayımlanan çalışmada, doğumdan sonraki ilk bir saat içinde anne-bebek arasında deriden deriye temasın önemli etkinlikler sunduğu ortaya kondu.

Bu tip temas gerçekleştirilen bebeklerde ilk ay sonunda %75 oranında anne sütüyle yalnız-yüzde beslenme görülürken; karşılaştırma grubunda bu oran %55 civarında bulunmuş.
Aynı zamanda yenidoğanlarda kan şekeri düzeyleri, vücut ısısı, solunum ve kalp hızı regulasyonu gibi yaşamsal fonksiyonların daha stabil olduğu belirlendi.
Araştırma grubu özellikle, daha önce “anne-bebek ayrılığı” uygulayan bakım modellerinin artık etik açıdan sorgulanması gerektiğini vurguladı; çünkü deriden deriye temasın faydaları oldukça açık durumda.

Neden şimdi bu kadar önem kazandı?

Bu derleme, önceki 2016 güncellemesine ek olarak 26 yeni çalışmayi içeriyor; toplamda 69 çalışma ve 7 000’den fazla anne-bebek çifti analiz edildi. Bu büyüklükte bir veri havuzunun varlığı, deriden deriye temasın yalnızca öneri değil, zorunlu bakım standardı olabileceğini işaret ediyor.

Uygulamada karşılaşılan sorunlar

Tarihsel olarak yenidoğanlar doğumdan sonra rutin muayeneler, tartılma ya da banyo gibi işlemler için anneden ayrılıyorlardı. Bu uygulamalar, deriden deriye temasın önünü kesmekle birlikte, yeni veriler ışığında artık sorgulanmalı olarak görülüyor. Araştırmayı yöneten ekip, gelişmiş bakım sunan ülkelerde dahi bu uygulamanın yaygınlaşmadığını ve boşluklar bulunduğunu tespit etti.

İleride ne yapılmalı?

Araştırmacılar, bu noktadan sonra yapılacak çalışmalarda “deriden deriye temasın etkinliğini test etme” yerine uygulama modellerini, lojistik süreçleri, düşük-kaynaklı ortamlardaki uygulama bariyerlerini ele almanın öncelik taşıdığını belirtiyor. Çünkü artık “temas” uygulamasının etkinliği büyük ölçüde doğrulanmış durumda.

Sonuç olarak

Yenidoğan bakımında “anneyle çıplak göğüs teması” yalnızca nazik bir öneri değil, giderek bakım standartı haline gelmesi gereken bir uygulama olarak öne çıkıyor. Bu basit ve düşük maliyetli müdahale, hem anne-bebek sağlığı hem de toplumsal sağlık sistemleri açısından önemli kazanımlar vaat ediyor. Ülkemizde ve uluslararası düzeyde bu uygulamanın tüm doğum hastanelerinde öncelikli olarak ele alınması, hem klinik hem politik düzeyde bir sağlık hedefi olarak değerlendirilebilir.

Kaynak: Elizabeth R Moore, Immediate or early skin‐to‐skin contact for mothers and their healthy newborn infants. Cochrane Library, 22 October 2025.

Facebook

Twitter