Kan Basıncı Nedir? Yüklenme tarihi 25 Kasım 20222 Aralık 2022 Yükleyen Ali Bestami Kepekçi Kan basıncı, kalbinizin vücudunuza kan pompalamak için kullandığı gücün bir ölçüsüdür. Kalbin kasılması sonucu temiz kan, vücuda belli bir basınçla gönderilir. Atardamarların içinde oluÅŸan basınç, kan basıncı olarak tanımlanır. Bu basınç; damarların bir miktar geniÅŸlemesine yol açar ve kalbin her iki kasılma arasında oluÅŸan boÅŸluk sırasında damarlar kana basınç uygulayarak kan akımını devam ettirir. Kandaki basınç miktarı ne kadar olmalı? Kan basıncının 120-129/80-84 mmHg deÄŸerleri arasında olması normal, 130-139/85-89 mmHg deÄŸer aralığında olması ise yüksek normal tansiyon olarak adlandırılır. Kan basıncının 140/90 mmHg‘nın üzerinde bir deÄŸerde olması hipertansiyon olarak bilinmektedir. Kan basıncı ile tansiyon aynı ÅŸey mi? Tansiyon ya da kan basıncı, kalbin vücudumuza kanı pompalarken damar duvarında  oluÅŸturduÄŸu basınçtır ve mm cıva (Hg) olarak ifade edilir. Bu basıncın istenilen deÄŸerlerin üzerinde olması durumu ; hipertansiyon , bu deÄŸerlerin altında olması ise hipotansiyon olarak tanımlanır. Kan basıncı artışı sonucunda neler meydana gelir? Yüksek tansiyon, arterler (atar damarlar) ve kan damarları üzerindeki basıncın çok yüksek olması ve bozuk arteriyel duvarın kalbe fazladan baskı yapmasıyla ortaya çıkar. Kan basıncında meydana gelen bu uzun süreli artışlar; Beyinde damar tıkanıklığı yaparak beyin kanamalarına (inme), Kalp damarlarında tıkanıklık meydana getirerek kalp krizine ve Aynı zamanda diyabete (ÅŸeker hastalığı) sebebiyet vermektedir. Kan basıncı (tansiyon) hangi sebeplerden dolayı düşer? Damarlarda meydana gelen düşük kan basıncını hipotansiyon olarak adlandırmıştık. Hipotansiyona sebebiyet veren sebepler ÅŸunlardır; Aşırı terleme ve bunun sonucunda vücüdun hızla sıvı kaybetmesi (dehidratasyon),  ishal, yeterli düzeyde beslenememek, vücutta meydana gelen ani alerjik reaksiyonlar, gebelik durumu , stres, hormonal dengesizlik, bazı kalp damar hastalıkları, anemi (Kandaki hemoglobin protein deÄŸerinin normal seviyelerinin altında olması) gibi sebepler kan basıncını düşürür. Bunların yanında bazı ilaçların kullanımı sonucunda da hipotansiyon tablosu geliÅŸebilir. Bu yüzden eÄŸer bu ve buna benzer saÄŸlık sorunları ile karşılaşılırsa mutlaka eksiklikler yerine konmalı ve nedene yönelik tedaviler yapılarak, tansiyonun normal deÄŸerler arasında tutulması gerekmektedir. Vücudumuzda hangi organımız kan basıncını ayarlar? Hipotalamus insan vücudu için iç dengeyi saÄŸlayan sistemi korumakla görevli olan bölümdür ve hipofiz bezine kısa boylarda kılcal damarlarımız ile baÄŸlanmaktadır. Hipotalamus nohut büyüklüğünde olup 4 gram ağırlığındadır. Hipotalamusun vücudumuzdaki görevi çok yönlüdür. Bazı bilimsel araÅŸtırmalarda, beynimizin stres merkezinin hipotalamus olduÄŸuna deÄŸinilmiÅŸtir, buna baÄŸlı olarak hipotalamustan salgılanan hormonların eksiklikleri stres bozukluÄŸu, depresyon ya da kiÅŸilik bozukluÄŸu gibi rahatsızlıklara sebebiyet vermektedir. Vücudumuzda kan basıncı neye göre artmaktadır? Kan basıncı (tansiyon) vücudumuzda yaÅŸ aldıkça normal olarak artış göstermektedir. Bunun sebebi ise çoÄŸunlukla atardamarlarda esnekliÄŸin meydana gelmesidir. Buna ek olarak fiziksel etkinliklikler ( örneÄŸin spor yapmak, tempolu koÅŸu vs.), duygusal stres gibi faktörler kan basıncını geçici olarak yükseltebilir. Vücudumuzda Kan basıncının (tansiyon) arttığını nasıl anlayabiliriz? Kan basıncı yüksekliÄŸi birçok bulgu ile kendini gösterebilir. YoÄŸun bir gün sonucunda oluÅŸan halsizlik, yorgunluk ve buna baÄŸlı olarak yapmamız gereken eylemlerde oluÅŸan isteksizlik tansiyon yüksekliÄŸi belirtileri olabilir. Bunlara ek olarak; kulak çınlaması, burun kanamaları, kalp aÄŸrıları ve düzensiz olan kalp atışları ile de taniyonumuzun normal deÄŸerlerin üstüne çıktığını anlayabiliriz. Kan basıncı tedavisi nedir? Yüksek tansiyon (hipertansiyon) tedavisi Hipertansiyon tedavisinde amaç kan basıncını 140/90 mmHg deÄŸerlerin altına düşürmektir. EÄŸer hastada ÅŸeker hastalığı (diyabet,) böbrek yetmezliÄŸi ve organ hasarları mevcutsa kan basıncının daha da düşük olması hedeflenir ve o yönde tedaviler yapılır. Bir çok hipertansiyon hastasının tedavisinde yaÅŸam ve beslenme tarzında yapılan deÄŸiÅŸiklikler olumlu sonuç vermektedir. Kan basıncı (tansiyon) düşen hastaya ne yapılır? Düşük tansiyon (hipotansiyon) varlığının tespit edilmesi sonucunda aÅŸağıda vermiÅŸ olduÄŸumuz kolay ve yararlı uygulamalar ile vücudunuzun kan basıncında dengeleme saÄŸlayabiliriz; Bol bol su tüketilmelidir (Günde 8 ile 10 bardak… ). Tuzlu gıda tüketimi arttırılabilir. Uzun süre boyunca ayakta durulmamalıdır. Sıcak olan ortamlarda fazla bulunulmamalıdır, uzaklaşılmalıdır. Yattığımız yastığı yüksek tutarak kan akışının hızlanmasına olanak saÄŸlayabiliriz. Vücudumuza ağır gelebilecek egzersizlerden uzak durmalıyız. Kan basıncının düşmesi sonucu vücudumuzda neler olur? Vücudumuzda meydana gelen; ani kan kayıpları, ileri derecede geliÅŸen enfeksiyon tabloları, kalp krizleri baÅŸta olmak üzere bir çok sebepten dolayı kan basıncında düşme meydana gelebilmektedir. Kan basıncının düşmesi ile; beyin ve diÄŸer hayati organlarımıza kan akışı yavaÅŸlar ve daha da uzun sürerse zamanla bu kan akışı durur. Bu da organların zarar görmesine ve hayatı tehdit edici durumların ortaya çıkmasına sebebiyet verebilir. Vücudumuzda meydana gelen Kan basıncı düşmelerine hangi besinler iyi gelir? Tuzlu ayran Badem sütü Kuru üzüm Havuç suyu Ispanak Zeytin Balık (özellikle uskumru..) Kan basıncını vücudumuzun hangi hormonları arttırır? Beynimizde yer alan hipotalamus bölgesinin böbreklerimizde bulunan böbrek üstü bezlerini uyarması ile kortizol ve adrenalin hormonları kana salınır. Bu hormonlar; kan basıncı baÅŸta olmak üzere, kalp hızı, solunum sayısı ve metabolizma çalışımını arttırır. Böylece bu hareketler sonucunda da kasların, dokuların daha fazla kanlanması saÄŸlanarak vücutta kan basıncının yükselmesi saÄŸlanmaktadırlar. Kan basıncı ölçümü nasıl yapılır? Kan basıncı manuel ya da otomatik cihazlar ile artık kolayca ölçülebilmektedir. Ancak sfigmomanometre adı verilen cihazlar ile ölçülmesi en doÄŸru yol olarak bilinmekte ve önerilmektedir. Ölçüm öncesi 30 dakikalık süre içinde kiÅŸinin sigara, kahve vb. kafein içerikli madde almamış olması gerekir. Ölçümlere, sessiz bir odada en az 5 dakika dinlendikten sonra baÅŸlanılması, doÄŸru ölçüm ve sonuç için önem taşımaktadır. Cihazın manÅŸon kısmı dirseÄŸin iç kısmından yaklaşık 3 cm. yukarı yerleÅŸtirilip sabitlenmelidir. Steteskop manÅŸonun içine sıkıştırılır ve üzerine az bir ÅŸekilde bası yapılır. Manometredeki hava önce boÅŸaltılır ve ardından manÅŸon ÅŸiÅŸirilir. Belli bir dereceye kadar ÅŸiÅŸirilen manÅŸonun havası yavaşça alınmaya baÅŸlanılır. Bu sırada duyulan ilk ses sistolik basınç (büyük tansiyon), son duyulan ses ise diastolik basınç (küçük tansiyon) olarak adlandırılır. Çay, kahve içmek tansiyonda yükselme meydana getirir mi? Aşırı çay tüketimi baÅŸta olmak üzere, kahve tüketiminde de aşırıya kaçmak tansiyonda yükselme meydana getirir. İçinde kafein bulundurmaları sebebiyle kan basıncı ve kalp hızında artış meydana getirirler. Bu da tansiyonun yükselmesine zemin hazırlar. Bu tür kafein içerikli içeceklerin günde iki fincan/bardak civarında sınırlı tutmak kan basıncını dengede tutmak açısından önem arz etmektedir. Benzer Yazılar Arterial kan gazı nedir? Anestezi Tarihi Anestezi Takip Formları İntravenöz Anestezik Ajanlar HEMEN PAYLAÅžFacebookPinterestTwitterLinkedinEmailWhatsapp