“Canlı Yayında Kumar: Eğlence mi, Bağımlılık mı?”

Son yıllarda, internetin karanlık bir yüzü giderek görünür hâle geliyor: influencer’ların canlı yayınlarında kumar oynaması. Slot makineleri, rulet oyunları veya spor bahisleriyle yapılan yayınlar eğlence kisvesi altında milyonlarca izleyiciye ulaşırken, bağımlılık riskini de tetikliyor.

Peki bu etki nasıl gelişiyor? Yeni bir çalışma, izleyicilerin bu yayınlarla nasıl psikolojik olarak etkileşime girdiğini, normal risk almayı nasıl kabullendiğini ve sonuçta oynama dürtülerinin nasıl arttığını ortaya koyuyor.

🎯 Canlı Yayın Yaygınlaştı, Denetim Zayıf

Kumar yayınları başlangıçta Twitch gibi büyük platformlarda yer alıyordu; 2022 itibarıyla bazı kısıtlamalar getirildi. Ancak bu içerikler kaybolmadı; daha düzenlenmemiş ve kontrolsüz platformlara taşındı.

Genç yetişkinler (18–34 yaş), bu yayınların en büyük izleyici kitlesi. Bazı platformlarda bu yaş grubunun toplam izleyici kitlesi %60’ı buluyor.

🧠 Psikoloji ile Eğlence Arasında İnce Bir Çizgi

Araştırmanın katılımcılarıyla yapılan görüşmelerden çıkan sonuçlar oldukça dikkat çekici:

İzleyiciler, yayıncılarla “parasosyal ilişki” kuruyor: yayıncıları tanıdık bir arkadaş gibi hissediyorlar.
Para miktarları, kazanç ve kayıp büyüklükleri ilgi çekici geliyor; bazen yayıncıların bir gecede kaybettikleri para bir izleyicinin yıllık kazancına eşdeğer oluyor.
Yayını izlemek için kanal puanları kazanılıyor, bu puanlar yayın sonuçlarına bahis yapmakta kullanılabiliyor — kumar mekaniklerini yayın platformuna entegre eden sistemler.
İzleyiciler başlangıçta “izleyerek oynamaktan kaçınma” stratejisi benimsediklerini söylese de, zamanla gerçek parayla oynamaya yöneldikleri bildiriliyor (“urge paradox” — izleyerek doyum sağlayamamama etkisi).

🚨 Risk Büyük, Denetim Az

Geleneksel kumar reklâmları sıkı düzenlemelerle denetlenirken, canlı yayın kumarları neredeyse regülasyonsuz bir alan.
Yayıncıların kumar şirketleriyle işbirliği, izleyicilerden gelen bağlantılar ve sponsorluklar çoğu zaman açık şekilde bildirilmiyor.
Yaş doğrulama sistemleri zayıf; çocukların bu yayınlara katılma ihtimali yüksek.

Almanya gibi bazı ülkelerde, yayıncı aracılığıyla kumar promosyonu tamamen yasaklanırken, İngiltere de benzer kısıtlamalar getirdi. Ancak içerik platformlar arasında taşınıyor ve denetim sınırları zorlanıyor.

✅ Ne Yapmalı?

Bu yeni yayın eğiliminin yarattığı sorunla etkili mücadele için bazı öneriler şunlar:

Yayın platformlarında açık reklam etiketi zorunluluğu getirilmeli.
Yaş doğrulama mekanizmaları etkin şekilde uygulanmalı — çocukların erişimi sınırlandırılmalı.
İzleyicilerde risk algısı artırılmalı — parasosyal etkileşimlere dikkat çekilmeli.
Psikolojik destek ve bağımlılık farkındalığı yaygınlaştırılmalı.
İçerik üreticileriyle kurallı iş birlikleri teşvik edilmeli, denetim mekanizmaları ve şeffaflık sağlanmalı.

Canlı yayın kumarı, sadece “bir tık öteki eğlence” değildir; çok ciddi bağımlılık tehdidi ve finansal zarar potansiyeli barındıran bir içerik formudur.
Şayet düzenleyici kurumlar hızlı hareket etmezse, eğlencenin gölgesinde daha büyük bir toplumsal yara büyür.

📌 Kaynak:

Hughes, C., Torrance, J., Dymond, S., & Dighton, G. (2025). The experiences and engagement patterns of young adults who regularly view gambling livestreams: a qualitative interview study. Addiction Research & Theory, 1-13.
medicalxpress.com

Facebook

Twitter